Voor meer info bezoek de website van de Vlaamse Overheid

Situatie in Vlaanderen:

Hoewel het gebruik van asbest in België verboden is sinds 2001, blijkt er in onze woningen, scholen, bedrijven … nog veel asbest te zitten. OVAM (Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij) schat dat het over 2,3 miljoen ton gaat. Helaas is de aanwezigheid van asbest te weinig bekend of geregistreerd. Er zijn 3500 bouwmaterialen bekend waarin asbest is verwerkt. De stof is niet met het blote oog zichtbaar. Daardoor weten we niet of asbest ook in onze eigen woning verborgen zit. Bovendien blijkt uit studies dat veel asbesthoudende materialen aan het eind van hun levensduur en verweerd zijn. Dat vergroot het risico dat asbestvezels vrijkomen, waardoor bewoners of gebruikers gezondheidsrisico’s kunnen oplopen.

Actieplan Asbestafbouw

Met het Actieplan Asbestafbouw pakt Vlaanderen die onveilige situatie aan. Tegen 2032 zouden eigenaars van gebouwen met een risico over een asbestinventaris moeten beschikken. OVAM werkt in dat kader aan een centrale databank en zal toezien op een certificatiesysteem voor asbest-deskundigen.

Eigenaars worden gestimuleerd om asbesttoepassingen te verwijderen: asbestcement in daken en gevels en losgebonden asbesttoepassingen in elk geval tegen 2034, andere toepassingen in slechte staat tegen 2040.

We spreken over ‘asbestverdacht’ omdat de technologie niet altijd feilloos is. Als je na deze brief echt zekerheid wil, biedt de opmaak van een asbestattest ter plaatse uitsluitsel.

Wel legden we bij de overheidsopdracht hoge eisen op aan de firma die de luchtbeelden vliegt en analyseert. Die analyse gebeurt op basis van kleuren en patronen. De aangestelde firma kon veel ervaring voorleggen en testten hun resultaten ook op het terrein. Daarbij kunnen zij een hoge betrouwbaarheidsgraad voorleggen. Hiermee ben je dus bijna zo goed als zeker dat het over asbest gaat. Soms is de zichtbaarheid echter al eens een beetje minder, bijvoorbeeld bij een overhangende boom of stevige mos groei.

Het Actieplan Asbestafbouw zet in op het wegnemen van blootstellingsrisico’s aan asbestvezels. Daarbij heb je geen verwijderingsplicht, maar wel een inventarisatieplicht. Tegen 2032 moet ieder gebouw tot 2001 over een asbestattest beschikken. Zo weet je als gebouweigenaar en -gebruiker welke materialen in je gebouw voor jou, je gezin en je bezoekers een risico vormen en via welke stappen je een asbestveilig gebouw kan bekomen. Je beslist daarna zelf wanneer je de risicovolle materialen verwijdert. Het actieplan streeft wel naar een versnelde verwijdering en voorziet in dat kader de komende jaren dan ook een ondersteuningspakket. Daar maken wij in onze regio momenteel ook gebruik van om onze inwoners te ondersteunen. Meer informatie daarover vind je terug via www.zonderasbest.be

Hieronder kan je de stappen voor een versnelde verwijdering terugvinden uit het Actieplan Asbestafbouw. Zo werkt het actieplan toe naar een asbestveilig Vlaanderen in 2040 voor ons allemaal:

• Tegen 2034 willen we risicovolle asbesttoepassingen weg uit Vlaamse gebouwen en woningen. Voorbeelden zijn asbestcementen daken en gevels, en niet-hechtgebonden asbesttoepassingen.
• Tegen 2040 moeten alle andere asbesttoepassingen in slechte staat verwijderd zijn

Hiervoor verwijzen we graag naar de website van de OVAM.

Asbest bestaat uit heel kleine vezeltjes die niet zichtbaar zijn met het blote oog. Door het inademen van losse asbestvezels kan na lange tijd longkanker, longvlies-, of buikvlieskanker ontstaan. Meer info vind u op de website van de OVAM.

Iedereen wil graag in een asbestveilige gemeente wonen, leven en werken. Daarom bekeken we samen met Interleuven en de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) op zeer gedetailleerde luchtbeelden hoeveel asbestdaken er in onze gemeente nog aanwezig zijn.

Zo kunnen we gericht eigenaars van asbestdaken informeren en begeleiden richting de verschillende soorten ondersteuning bij asbestinventarisatie en -verwijdering. Onze regio kan nu gebruik maken van de subsidies die er vanuit het Actieplan Asbestafbouw voorzien zijn. We willen dan ook graag dat zoveel mogelijk burgers in onze regio daar gebruik van kunnen maken.

Neen, van alle gemeenten in het arrondissement Leuven worden de asbestverdachte daken geïnventariseerd.

Bij dit project werd er gebruik gemaakt van bestaande luchtbeelden. Er is geen vliegtuig of drone specifiek in het kader van dit project opgestegen. Er zijn dus geen bijkomende CO₂ emissies.

Dit is afhankelijk van de gemeente maar zeker is dat er geen beelden ouder dan 2 jaar werden gebruikt.

Neen, het is niet mogelijk om in een gebouw te kijken. Andere toepassingen van asbest in de woning kunnen niet via deze manier zichtbaar gemaakt worden. Enkel wordt er gekeken naar de dakbedekking van elk dakdeel van een gebouw of constructie.

Ja, er gebeurt een screening op asbest van alle dakdelen ongeacht of het gebouw of constructie stedenbouwkundig vergund is of vergund geacht is. De blootstellingsrisico’s bij een vergund, een vergund geacht of niet vergund asbestdak zijn immers even groot. Gezien asbest niet meer gebruikt wordt sinds 2001, worden daken en dakdelen op gebouwen met een later bouwjaar niet meegenomen in dit project.

Neen, deze inventaris wordt enkel gebruikt in het kader van dit project van asbestverdachte daken.

De meeste cementen schouwen die geproduceerd werden vóór 2001 zijn asbestverdacht. Maar in dit project is er enkel gekeken naar de dakbedekking. Alle toebehoren aan of op een dak werden buiten beschouwing gelaten zoals schouwen, koepels, dakranden, dakafwerking aan de nokken of randen.

Artificiële intelligentie is de mogelijkheid om een computer te trainen om dusdanig materialen te herkennen die asbestverdacht zijn. Hoe meer data en details van verschillende materialen herkend wordt door de computer, hoe nauwkeuriger kan bepaald worden of een materiaal als asbestverdacht wordt beschouwd. Denk bijvoorbeeld aan de typische kleurpatronen van oude golfplaten en leien of aan de typische golfbeweging van golfplaten.

De luchtbeelden hebben minimaal een GSD (Ground Sample Distance) van 8 cm. Voor interpretatie van de luchtbeelden werd er tevens gebruik gemaakt van oblieke beelden. Oblieke beelden worden genomen vanuit het vliegtuig onder een hoek van 45 graden met het aardoppervlak. Hierdoor worden de achter- en/of zijkanten van gebouwen en objecten zichtbaar.

Bij de nauwkeurigheid van de inventaris wordt gesteld dat

• het aantal daken die als niet asbestverdacht werden aangeduid maar deze toch asbest bevatten, dient kleiner te zijn dan 2% van de gedetecteerde daken of dakdelen per gemeente.
• het aantal daken die als asbestverdacht werden aangeduid maar deze toch geen asbest bevatten, dient kleiner te zijn dan 5% van de gedetecteerde daken of dakdelen per gemeente.
• voor moeilijk zichtbare daken of dakdelen (moeilijk zichtbaar door dichte  begroeiing, bladerdak, overwoekering van vegetatie of schaduw) wordt een tolerantie toegestaan tot 5% van de gedetecteerde daken of dakdelen per gemeente.

Dakpannen beschouwen we niet als asbestverdacht. Betonnen dakpannen zijn gemaakt van een mengsel van zand, cement en eventueel toeslagstoffen. Keramische dakpannen worden gemaakt van gebakken (rivier)klei.

Er zijn verschillende soorten leien zoals bijvoorbeeld kunstleien en natuurleien. Kunstleien werden tot einde vorige eeuw (1998) geproduceerd uit vezelcement (asbestvezels). Voorraden konden daarbij nog gebruikt worden tot 2001. Natuurleien bestaan uit 100% natuursteen en zijn dus niet asbesthoudend. Heb je een dak met kunstleien en zijn deze leien geproduceerd vóór 2001, dan worden ze als asbestverdacht beschouwd.

Omdat we niet beschikken over het bouwjaar van elk gebouw en het verbod op het gebruik van asbesthoudende leien van kracht was in 2001, nemen we aan dat alle gebouwen van vóór 2001 met een leiendak als asbestverdacht wordt beschouwd.

Is dit voor uw woning niet correct, geef het dan door via dit formulier.

Roofing is een daktoepassing die bestaat uit bitumen. Bitumen is ook asbestverdacht als het geproduceerd werd vóór 2001. Daken met roofing worden echter niet meegenomen in dit project.

Een golfplaat is een vorm van dakbedekking en dankt zijn naam aan de typische golven in de plaat. Tot 1998 werden golfplaten vervaardigd uit asbesthoudende vezelcement waarbij voorraden nog tot 2001 gebruikt konden worden. Nadien zijn de asbestvezels vervangen door kunststofvezels. We kennen geen plaatsingsjaar van dakbedekkingen. Daarom beschouwen we alle daken van gebouwen van vóór 2001 met een golfplatendak als asbestverdacht.

In de context van dit project worden daken waarop zonnepanelen aanwezig zijn, als niet-asbesthoudend beschouwd.

Neen, dat is niet altijd het geval. Zonnepanelen plaatsen op een dak waarin asbest verwerkt zit, is verboden in Vlaanderen sinds 2019. Dus werden er zonnepanelen geplaatst na 2019, dan kan je ervan uitgaan dat je geen asbesthoudende dakbedekking hebt. Werden er zonnepanelen geplaatst voor 2019, dan kan je zien naar het soort dakbedekking. Aan de hand van bovenstaande vragen, kan je zelf bepalen of het dakmateriaal asbestverdacht is of niet.

De opkomst van artificiële intelligentie zal u de voorbije jaren en maanden niet ontgaan zijn in de media. Het is een snelle evolutie met vele mogelijkheden. Wij willen de kansen voor onze regio daarin ten volle benutten. De opbouw en de uitrol van dit project heeft dan ook niets te maken de verkiezingen. Het project werd in 2022 opgezet door Interleuven met steun van de OVAM. Het enige doel van het project is om tegen 2040 de asbestafbouwdoelstellingen van Vlaanderen te behalen.

De adressen van gebouwen zijn publiek raadpleegbaar. De naam van de eigenaar is daarbij niet gekend.

In het adressenregister (CRAB) zijn alle adressen in Vlaanderen opgeslagen samen met hun puntgeometrieën. De adresgegevens worden beheerd door de gemeenten zoals bepaald in het CRAB-decreet. Agentschap Digitaal Vlaanderen is belast met de coördinatie van de aanmaak en de bijhouding, het beheer en de mededeling van het adressenregister (CRAB) zoals vermeld in het CRAB-decreet. In dit kader worden er op regelmatige tijdstippen opladingen gedaan vanuit de CADMAP. Zo blijven de adresgegevens steeds actueel.

Wij zijn niet in het bezit van een lijst van eigenaars en huurders van een woning / een gebouw. Wij hebben enkel toegang tot de publieke gegevens van een gebouw namelijk het adres. De naam van de eigenaar is daarbij niet gekend. De brief is daarom ook geadresseerd aan ‘de eigenaar van het gebouw’.

Dit inventarisatieproject maakt gebruik van artificiële intelligentie. Dit betekent dat een computer getraind werd om asbestdaken te herkennen en aan te duiden op een kaart. Uit deze analyse blijkt dat er een dak of dakdeel op uw perceel mogelijk asbest bevat. Met deze brief willen we u hierover informeren. Nu u hiervan op de hoogte bent, kan u zelf eens kijken wat de toestand is van de dakbedekking. Indien de dakbedekking in verweerde of versleten (gebarsten, gebroken of afschilferende lagen) toestand is, kan u plannen maken voor verwijderen. Dit wordt sterk aangeraden maar het is geen verplichting.

Indien u twijfelt over de kwaliteit van het dakmateriaal, adviseren we u een asbestdeskundige te laten langskomen. Op deze website vind je alle gecertificeerde asbestdeskundigen in Vlaanderen.

De asbestdeskundige bekijkt wat de toestand is van asbestcementen materialen in de daken en gevels en kan ook voor u een asbestattest opmaken. Dat heeft u sowieso nodig tegen 2032. Het asbestattest gaat bovendien verder dan enkel de materialen aan de buitenzijde en neemt ook alle waarneembare materialen aan de binnenkant van de woning mee. Zo weet je precies welke van de 3.500 bestaande materialen met asbest in jouw woning iedere dag een risico vormen.

We adviseren om risico’s weg te nemen in het belang van jezelf, je gezin en je bezoekers. In het bijzonder jeugdige longen blijken extra gevoelig voor de blootstelling aan asbestvezels. Eenmaal je oude materialen vervangt door nieuwe, kan je ook je woningkwaliteit en energieprestatie van je gebouw gaan verbeteren. Dat levert een verhoogd wooncomfort op en verhoogt wellicht de waarde van je woning.

Let op! Het gaat niet alleen over het dak van uw woning maar over alle daken/dakdelen op uw perceel. Denk dus ook aan tuinhuis, bijgebouwen of andere dakconstructies op uw perceel.

U kan dit formulier op deze website invullen.

De asbestkaart is ontwikkeld met de nieuwste technologie en expertise, en dit met een hoge betrouwbaarheidsmarge. Maar ook technologie is niet feilloos en is een momentopname. Intussen heeft u misschien bepaalde werken ondernomen. U kan ons hierover informeren. In het formulier kan u aangeven waarom u vermoedt dat de gegevens niet correct zijn. Vervolgens zal dit intern worden bekeken. Indien blijkt dat er een verkeerde beoordeling werd gemaakt, zal dit recht gezet worden in de inventaris. U zal hiervan ook op de hoogte worden gebracht.

U kan dit formulier op deze website invullen.

Vervolgens zullen de gegevens in de inventaris worden aangepast zodat dit op het dashboard zichtbaar wordt als zijnde ‘gesaneerd’. Uw gegevens of locatie zullen nooit publiek zichtbaar gemaakt worden.

Op deze website kan u via het dashboard zien hoeveel daken en de overeenkomende oppervlakten er momenteel per gemeente aanwezig zijn. De kaart zelf wordt niet online gepubliceerd om de privacy te waarborgen. Het is dus niet mogelijk om te zien welke daken asbestverdacht zijn.

Groen = niet asbestverdacht

Rood = asbestverdacht

Oranje = moeilijk zichtbare daken of dakdelen (moeilijk zichtbaar door dichte  begroeiing, bladerdak, overwoekering van vegetatie of schaduw)

Blauw = asbestverdacht dak is reeds vervangen

Soms mag je zelf aan de slag met de nodige persoonsbescherming, soms stel je beter een aannemer met attest ‘eenvoudige handelingen’ aan en soms ben je verplicht te werken met een erkend asbestverwijderaar. Als je een asbestattest laat opmaken, weet je welke materialen in en rondom je woning asbest bevatten, welke risico’s ze met zich meebrengen en door wie je ze best laat verwijderen om een asbestveilige woning te bekomen. Meer informatie hierover vind je op de website van de OVAM.

Bij het verwijderen van materialen met asbest is de kans reëel dat materialen beschadigd of gebroken geraken. Dat kan blootstellingsrisico’s aan asbestvezels opleveren. Om die risico’s maximaal te vermijden voor jezelf en je omgeving, is het verboden om:

• asbest te breken, afschuren of van een dak naar beneden gooien
• asbesthoudende materialen te hergebruiken
• asbesthoudende materialen opnieuw af te dekken
• asbestleien te reinigen of te ontmossen
• zonnepanelen, reclamepanelen of overzetdaken te plaatsen op een dak of gevel uit asbestcement.

Ook professionele asbestverwijderaars zijn verplicht hun werknemers te beschermen en moeten daarom voldoen aan een reeks specifieke verplichtingen wanneer zij in aanraking komen met asbestmaterialen.

Een overzicht van alle initiatieven kan je terugvinden op deze website.

Dit kan enkel in laboratoria voor identificatie van asbest in materialen die erkend zijn door de Federale Overheidsdienst. Meer info over welke laboratoria dit zijn vind je op de website van de FOD.